9 Aralık 2014 Salı

KASIMPATI- CHRYSANTHEMUM İNDİCA

SONBAHAR GÜZELİ     





Ablamın hediyesi katmerli kasımpatı 
   Kasımpatı gördüğüm zaman çocukluğumun 10 kasımları gelir aklıma hemen.  Atamızın, o güzel insanın hüzünlü ölüm yıldönümleri canlanır hafızamda. Bir gün önceden öğretmenlerimiz ertesi gün çiçek getirmemizi tembihlerdi. Sonbaharda da genelde bahçelerde kasımpatı olurdu. Ama salkım salkım renk renk açmış kasımpatılar. Kendi bahçelerimizden, yetmediyse komşu, akraba bahçelerinden kocaman bir demetle okulun yolunu tutar, Atatürk büstünün etrafını süsler ve hüzünle Atamızı anardık. 

   Hala en güzel kasımpatılar köylerde olur. Çünkü onlar geçmişten günümüze doğal halleriyle korunur. Aslında kasımpatının yaklaşık 30 türü var ama  ana türlerden üretilen melezlerle çeşit sayısı yüzleri bulur. Esas ana renkleri de beyaz ve sarının tonlarıdır yine melezler sayesinde mavi hariç  her rengi üretilmiştir.

  
   Papatyagiller ailesinden olan bu güzel çiçeğin geçmişi M.Ö. 500 yıllarına kadar uzanır.
Hazır aldığım bodur kasımpatı
Anavatanı da Çin, Tibet ve Japonya'dır. Eski İstanbullular krizantem dermiş bu çiçeğe. Günümüzde daha çok kasımpatı ismi kullanılıyor. Eski Yunancada da ismi Altın çilek anlamına geliyor. Papatyaya benzeyen iri veya küçük çiçekler açar. Boyu yarım metreyle 1 metre arasında değişiyor.

Bahçemde yetiştirdiğim uzun boylu kasımpatı
       Ülkemizde sevilen bir çiçek ve özellikle  kesme çiçek olarak rağbet görüyor. Aynı şekilde Amerika'da da  doğum günü veya balo gibi güzel günlerde kullanılıyor. Ancak Avrupa'nın bir çok ülkesinde ve Japonya'da kasımpatı  maalesef ölümü sembolize ediyor ve mezarlara konmak için yetiştiriliyor.

Geleneksel, uzun boylu kasımpatının güzel bir rengi
  





  Kasımpatı güneş ve yarı gölgeyi seviyor. -30 derece soğuklara kadar dayanabiliyor. Daha soğuklarda dalları donuyor ama ilkbaharda kökten yeni sürgünler veriyor. Çok soğuklarda yaprak,gübre, saman ve toprak karışımıyla köklerinin korumaya alınmalı. Kış sonunda dalların dipten kesilmesi gerekiyor. İlkbaharda kökler sökülerek ikişer üçer gruplar halinde yeniden dikilerek çoğaltılır. Ya da haziran ayında tepe dallarından 10 cm'lik çelikler alınarak toprakta köklendirilir.  Mayıs sonuna doğru kısaltma budaması yapılırsa daha fazla dallanır ve çiçek açar.  Yetiştiği toprak geçirgen, nemli ve torflu olmalı . Saksıda yetiştirmek isteyenler en az orta büyüklükte saksıyı tercih etmeli ve her yıl toprağını değiştirmeli.

Hiç yorum yok: